DESIGN THINKING A KLIMAT DLA KREATYWNOŚCI -> CZYNNIKI BUDUJĄCE KULTURĘ INNOWACJI

Proces projektowania (design thinking / service design) to usystematyzowane podejście projektowania innowacji produktowej lub usługowej. Bazuje na dobrym zrozumieniu potrzeb i problemów naszych klientów, interdyscyplinarności wiedzy i doświadczeń członków zespołu projektowego, oraz kreatywności (jako kompetencja) osób zaangażowanych w proces projektowy. Jak do tego wszystkiego ma się klimat panujący w takim zespole?

Co składa się na kreatywność, a co na klimat dla kreatywności?

Kreatywność to umiejętność generowania wielu różnorodnych i oryginalnych pomysłów. Innowacyjność – to umiejętność przekuwania tych pomysłów w dochodowe produkty lub usługi. Co jest ważniejsze w biznesie – kreatywność czy innowacyjność?.
Dyskusje na ten temat potrafią rozgrzać do czerwoności środowisko design thinking. Jednak badania wskazują na to, że kompetencje pracowników to dopiero początek. Finalny efekt to wypadkowa interakcji człowieka (z jego talentami i kompetencjami) z warunkami środowiska, w którym się znalazł.

W ostatnich latach psychologowie intensywnie badali temat efektywności procesów kreatywnych w środowisku pracy. Jeśli chodzi o indywidualne kompetencje, wpływające na efektywność procesów projektowania, na uwagę zasługują przede wszystkim:

• wiedza i doświadczenie

• efektywna komunikacja i sprawny przepływ informacji

• kompetencje w zakresie przeprowadzania procesu kreatywnego

• indywidualne cechy charakteru

Z drugiej strony – w świetle najnowszych badań coraz większą wagę przykłada się nie tyle do umiejętności poszczególnych pracowników, co do klimatu panującego w ich środowisku pracy. Okazuje się, że w sposób istotny wpływa on na efektywność procesu generowania pomysłów i wdrażania innowacji. Przez klimat rozumiemy:

• efektywność współpracy

• jakość interakcji w grupie czy zespole

• jakoś przywództwa

• struktura organizacji

Co więcej, badania wskazały, że klimat dla kreatywności może być nawet ważniejszy niż indywidualne predyspozycje członków zespołu.

Czynniki budujące klimat dla kreatywności Światowej klasy ekspertem w temacie klimatu dla kreatywności jest Teresa Amabile – psycholog twórczości, która od ponad 30-stu lat prowadzi badania, poszukując odpowiedzi na pytanie: co motywuje pracowników, by sami z siebie chcieli tworzyć pomysły i wdrażać innowacje? Jej zdaniem kluczowe znaczenie mają:

• autonomia w działaniu

• intelektualne wyzwania

• dostępność zasobów

• wysoka jakość współpracy

• wsparcie przełożonych

Pokusiliśmy się o przejrzenie ponad 30-stu prac innych autorów w tej dziedzinie i cóż… nic dziwnego, że Teresa Amabile jest traktowana jako autorytet w tym obszarze. Większość badań potwierdza jej wnioski, szczególnie gdy patrzymy na efektywność pracy kreatywnej w czasach trudnych dla organizacji, pod presją czasu lub w mocno konkurencyjnej branży.

A zwycięzcą zostaje…

Wyzwanie intelektualne, stymulujące środowisko pracy i pozytywne doświadczenia z pracy zespołowej. Okazuje się, że są to trzy najważniejsze czynniki budujące klimat dla kreatywności w pracy (West, 2002). Znajdują się na pierwszym miejscu wśród cech środowiska sprzyjającego kreatywności, niezależnie od tego czy spojrzymy na innowacyjność z perspektywy psychologicznej, motywacyjnej, czy relacyjnej.

Ważni, acz często niedoceniani agenci

Poza wspomnianymi czynnikami, badania wskazują jeszcze na trzech cichych bohaterów innowacji, bez których pomysły zostałyby w głowach pracowników, nie przebijając się do szerszej świadomości w organizacji. Mowa tu o wsparciu przełożonego, dostępności zasobów (czas!) oraz pewnej swobody i autonomii w działaniu w kontekście pracy kreatywnej. Dzięki nim pomysły wypływają na powierzchnię i są podejmowane przez szersze grono pracowników w organizacji.

Wymienione czynniki powinny być najważniejszymi punktami w Twoim planie budowania klimatu dla kreatywności w zespole. Cel jest ambitny: mieć dużo oryginalnych pomysłów i z efektem biznesowym wdrażać te najlepsze.

Jeśli uważasz, że ta tematyka może też zainteresować innych, śmiało dziel się naszym wpisem!

A jeśli chcesz lepiej poznać temat kreatywności lub design thinking – sprawdź ofertę naszych szkoleń!

Opracowanie: Tomasz Chyrchel

Źródła:
• Amabile, T. M. (1997). Motivating creativity in organizations: On doing what you love and loving what you do. California Management Review, 40, 39–58.
• Amabile, T. M., & Gryskiewicz, N. D. (1989). The creative environment scales: Work environment inventory. Creativity Research Journal, 2, 231–253.
• Amabile, T. M., Hadley, C. N.,&Kramer, S. J. (2002). Creativity under the gun. Harvard Business Review, 80, 52–61.
• Baer, M., & Frese, M. (2003). Innovation is not enough: Climates for initiative and psychological safety, process innovations, and firm performance. Journal of Organizational Behavior, 24, 45–68.
• Bain, P. G., Mann, L., & Pirola-Merlo, A. (2001). The innovation imperative: The relationship between team climate, innovation, and performance in research and development teams. Small Group Research, 32, 55–73.
• Parker, C. P., Baltes, B.B., Young, S. A., Huff, J.W., Altmann, R. A., Lacost, H. A., & Roberts, J. E. (2003). Relationships between psychological climate perceptions and work outcomes: A meta-analytic review. Journal of Organizational Behavior, 24, 389–416.
• Scott, G., Leritz, L. E., & Mumford, M. D. (2004). The effectiveness of creativity training: A quantitative review. Creativity Research Journal, 16, 361–388.
• Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1994). Determinants of innovative behavior: A path model of individual innovation in the workplace. Academy of Management Journal, 37, 580–607.
• West, M. A. (2002). Sparkling fountains or stagnant ponds: An integrative model of creativity and innovation implementation in work groups. Applied Psychology: An International Review, 51, 355–387.
• West, M. A., Borrill, C. S., Dawson, J. F., Brodbeck, F. C., Shapiro, D. A., & Howard, B. (2003). Leadership clarity and team innovation in health care. Leadership Quarterly, 14, 393–410
• https://hbr.org/1998/09/how-to-kill-creativity